Với vai trò là “chuyên gia IT tại gia”, việc nhận những cuộc gọi từ bố mẹ về các sự cố máy tính đã trở thành điều quen thuộc, gần như hàng tuần. Ban đầu tôi nghĩ đó là do họ chưa quen công nghệ, nhưng nhìn lại vài năm gần đây, vấn đề không nằm ở người dùng: mà chính là Windows! Hệ điều hành này đã gây ra quá nhiều phiền toái không đáng có.
Gia đình gắn bó với Windows hơn 30 năm
Tôi vẫn còn nhớ rõ ngày bố tôi mang về bản Windows 3.1 cùng vài thanh RAM bổ sung, để chúng tôi có thể tạm biệt MS-DOS. Kể từ đó, gia đình tôi đã trở thành “gia đình Windows” và cho đến khi tôi ra ở riêng, chúng tôi đã sử dụng đến Windows 8.
Windows vẫn là hệ điều hành bố tôi dùng tại nơi làm việc, còn mẹ tôi thì chưa từng biết đến một hệ điều hành nào khác. Suốt hàng thập kỷ, mọi thứ vẫn ổn thỏa. Nhưng rồi Windows trở thành một hệ điều hành trực tuyến, và sau đó nó biến thành một dịch vụ bán các dịch vụ khác. Đó là nguyên nhân dẫn đến những cuộc gọi hàng tuần từ bố mẹ với nội dung quen thuộc: “Máy tính của bố/mẹ lại hỏng rồi”.
Hình ảnh trò chơi Solitaire trên hệ điều hành Windows 3.1 cổ điển.
Quá nhiều thời gian cho việc khắc phục sự cố Windows
Thực tế là một hệ điều hành hiện đại không nên gây ra quá nhiều cuộc gọi hỗ trợ như vậy. Bố mẹ tôi không phải là những người “mù công nghệ”. Thậm chí bố tôi còn dạy tôi cách dùng dòng lệnh DOS và chỉnh sửa tập tin batch trước khi tôi đi học. Vì vậy, đây không phải là trường hợp người dùng thiếu kiến thức.
Hầu hết thời gian, vấn đề nằm ở chỗ một tính năng vốn hoạt động bình thường bỗng dưng ngừng chạy chỉ vì có gì đó đã thay đổi bên trong Windows. Gần đây, máy in của mẹ tôi đột nhiên không chịu in sau bản cập nhật mới nhất. Sau nhiều nỗ lực khắc phục, giải pháp dễ nhất là mua một chiếc máy in mới, vì chiếc cũ đã vài năm tuổi và được thiết kế cho Windows 10 chứ không phải Windows 11. Sự phiền toái của Windows không chỉ tốn thời gian mà còn gây ra những chi phí không lường trước.
Mọi nhu cầu đều không còn phụ thuộc vào Windows
Điều thực sự khó chịu là những gì bố mẹ tôi làm trên máy tính không còn yêu cầu phải là Windows nữa. Các ứng dụng duy nhất họ sử dụng là trình duyệt web và bộ ứng dụng văn phòng. Về lý thuyết, họ có thể chuyển sang Chromebook (mặc dù phiên bản web của Office không thực sự tốt) hoặc Mac. Và trước khi bạn định nói ra, không, tôi sẽ không bao giờ gợi ý họ chuyển sang Linux. Năm của máy tính để bàn Linux có thể gần hơn bao giờ hết, nhưng chắc chắn không phải là năm nay, và tôi hoàn toàn không muốn khắc phục sự cố đó qua điện thoại.
Thành thật mà nói, lựa chọn tốt nhất (và tôi có thể hơi thiên vị ở đây) là macOS. Đây là hệ điều hành tôi đã chuyển sang vào năm 2019, sau khi chiếc laptop Windows 10 của tôi liên tục “tự phá hỏng” sau mỗi bản cập nhật Windows. Tôi chưa bao giờ hối hận về quyết định này. macOS mang lại sự ổn định và ít gây rắc rối hơn nhiều.
Chiếc MacBook Air hiện đại trên bàn gỗ, biểu tượng của sự ổn định và hiệu quả.
Vấn đề duy nhất là ngoài việc phải thích nghi với macOS, bố mẹ tôi sẽ e ngại về giá cả. Họ cảm thấy thoải mái hơn với những chiếc laptop tầm giá 300 USD vì (như những người dùng thông thái) máy tính đối với họ chỉ là công cụ để thực hiện những việc cơ bản. Nhưng thực tế là có một chi phí ẩn liên quan đến thời gian gián đoạn mà các hệ thống này gây ra. Có thể Windows thường xuyên gặp sự cố cụ thể là do chúng là các hệ thống giá rẻ, nhưng dù thế nào đi nữa, điều gì đó cần phải thay đổi.
Đã đến lúc quyết đoán thay đổi
Tôi không phiền khi giúp bố mẹ giải quyết các vấn đề về máy tính, nhưng cảm giác giống như việc giúp đỡ một người sở hữu chiếc xe cũ nát mà họ từ chối thay thế, và chiếc xe đó liên tục gặp sự cố, cần sửa chữa. Điều này có nghĩa là tôi cần tìm cách để bố mẹ tôi không còn phụ thuộc vào Windows nữa.
Có lẽ khi Apple giảm giá những chiếc MacBook Air đời cũ nhất tiếp theo, đó sẽ là cơ hội hoàn hảo để hành động. Việc chuyển sang một hệ điều hành ổn định hơn như macOS có thể giúp giảm bớt gánh nặng “IT gia đình” và mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng lớn tuổi.
Tài liệu tham khảo:
- 2025 Won’t Be The Year Of The Linux Desktop Either, So What?
