Bạn có thể đã từng nghe những lời đồn thổi về việc bộ nạp khởi động GRUB của Linux khó cài đặt và cấu hình đến mức nào. Nếu điều đó đang khiến bạn chùn bước trong việc khám phá thế giới Linux, thì đã đến lúc bạn nên biết rằng GRUB không hề đáng sợ như vậy, thậm chí có thể bạn còn chẳng cần phải động tay vào nó nhiều.
Các bản phân phối Linux tự động lo liệu hầu hết mọi thứ về GRUB
Mặc dù GRUB mang tiếng là “khó nhằn”, tôi đã cài đặt nó trên gần như tất cả các hệ thống Linux của mình một cách dễ dàng. Về lý thuyết, một bộ nạp khởi động nghe có vẻ đáng sợ: đây là phần mềm mà một thao tác sai có thể biến chiếc máy tính của bạn thành một vật trang trí đắt tiền. May mắn thay, hầu hết các bản phân phối Linux lớn đều tự động xử lý những phần khó khăn trong cấu hình cho người dùng. Bạn sẽ không cần phải tự mình chỉnh sửa hay điều chỉnh bất cứ điều gì.
Ở cuối quá trình cài đặt, hầu hết các trình cài đặt bản phân phối Linux sẽ có một trình hướng dẫn tự động phát hiện các hệ điều hành khác trên máy và cài đặt GRUB. Khi bạn khởi động lại máy, bạn sẽ thấy một menu cho phép bạn chọn hệ điều hành mình muốn khởi động.
Menu khởi động GRUB trên Debian với các lựa chọn hệ điều hành
Trình quản lý gói cũng sẽ tự động tạo lại các tệp quan trọng mà GRUB cần để tải hệ điều hành mỗi khi có phiên bản mới, vì vậy bạn không cần phải lo lắng về điều đó. Vấn đề duy nhất mà GRUB gây ra cho tôi là khi tôi quên cài đặt nó trong quá trình cài đặt Arch Linux, nhưng đó hoàn toàn là lỗi của tôi. Ngay cả khi đó, việc cài đặt GRUB chỉ là vấn đề chạy vài lệnh để cài nó vào ổ đĩa và tự động tạo menu.
GRUB dễ dàng cấu hình khi bạn cần
Thông thường, tôi không phải động đến GRUB trong quá trình sử dụng Linux hàng ngày, ngoài việc chọn hệ điều hành từ menu khởi động. Vì mọi thứ đã được thiết lập đúng cách ngay từ khi cài đặt, tôi chỉ cần để nó hoạt động.
Cấu hình tệp /etc/default/grub đang mở trong trình soạn thảo Vim
Tuy nhiên, đã có một vài lần tôi cần thực hiện một số thay đổi đối với cấu hình của GRUB, chủ yếu là thay đổi mục mặc định trong menu khởi động để lựa chọn hệ điều hành sẽ được khởi động. Ngay cả khi đó, việc này cũng khá dễ dàng. Tất cả những gì tôi phải làm là mở tệp cấu hình /etc/default/grub
với quyền superuser trong một trình soạn thảo văn bản. Các tệp này thường được chú thích rất rõ ràng và phần lớn là dễ hiểu. Bạn chỉ cần tìm và thay đổi giá trị mình cần, lưu lại và cài đặt lại GRUB. Tôi luôn có thói quen sao lưu tệp cấu hình và chuẩn bị sẵn một USB khởi động Linux phòng trường hợp có sự cố.
Tài liệu hướng dẫn chi tiết và đáng tin cậy về GRUB luôn sẵn có
Những lần hiếm hoi tôi cần chỉnh sửa tệp cấu hình GRUB, tài liệu hướng dẫn từ cả dự án chính thức và các bản phân phối Linux đều rất tốt, đến mức tôi hoàn toàn tự tin rằng mình hiểu rõ những gì đang làm.
Trang web hướng dẫn sử dụng chính thức của GNU GRUB
Ngoài các trang hướng dẫn (man pages) truyền thống, dự án GRUB còn có một hướng dẫn mở rộng giải thích mọi thứ chi tiết hơn. Các bản phân phối Linux, vì chúng tự động thiết lập GRUB, thường dành không gian trên wiki hoặc tài liệu chính thức của họ để hướng dẫn về GRUB. Ngay cả Arch Linux, một bản phân phối nổi tiếng vì để người dùng tự cấu hình nhiều thứ, bao gồm cả bộ nạp khởi động, cũng có hướng dẫn riêng về cách thiết lập GRUB, vì nó rất phổ biến trong thế giới Linux. Chất lượng của wiki Arch là lý do tại sao rất nhiều người, bao gồm cả tôi, thường tham khảo nó khi cấu hình Linux, ngay cả khi họ chủ yếu sử dụng các bản phân phối khác.
Nếu thực sự gặp khó khăn, bạn luôn có thể tìm kiếm sự giúp đỡ trên các kênh chính thức, cả của GRUB hoặc nhiều khả năng hơn là của bản phân phối Linux bạn đang sử dụng. Vì vậy, nếu bạn cần giải quyết các vấn đề liên quan đến GRUB, bạn sẽ không phải đối mặt một mình.
GRUB đơn giản là hoạt động hiệu quả
GRUB vẫn là bộ nạp khởi động được sử dụng rộng rãi nhất, có lẽ vì một lý do đơn giản: nó hoạt động tốt với hầu hết mọi người. Như đã đề cập, tôi hiếm khi phải tinh chỉnh nó, vì cấu hình của tôi ít khi thay đổi (mặc dù tôi chắc chắn rằng một số “tay chơi” distro-hopping sẽ muốn tranh luận với tôi về điều này).
Nếu tôi gặp vấn đề với GRUB, có lẽ là do tôi đã gõ sai lệnh trong GRUB rescue shell, thứ mà tôi rất hiếm khi phải vào. Nếu GRUB không tự khởi động được, điều đó thường cho thấy có vấn đề với hệ điều hành hoặc thậm chí là ổ cứng/SSD. Những vấn đề đó sẽ lớn hơn nhiều so với bản thân GRUB.
Đây chính là lý do tại sao GRUB là bộ nạp khởi động mà tôi lựa chọn.