Docs là một trình soạn thảo văn bản cộng tác mã nguồn mở hoàn toàn mới, được phát triển như một lựa chọn thay thế mạnh mẽ cho các nền tảng phổ biến như Notion, Google Docs và Outline. Điều đặc biệt là dự án này đang được dẫn dắt bởi chính phủ Pháp và Đức, nhấn mạnh tầm quan trọng của chủ quyền kỹ thuật số trong bối cảnh công nghệ hiện đại. Đây hứa hẹn là một công cụ cộng tác trực tuyến đáng tin cậy và hiệu quả cho người dùng Việt Nam.
Docs là gì? Một công cụ cộng tác trực tuyến hiệu quả
Docs là một công cụ viết cộng tác dựa trên nền tảng web, cho phép nhiều người cùng xem và chỉnh sửa một tài liệu đồng thời. Khác với Apple Pages hay Microsoft Word nơi những thay đổi mới đôi khi mất vài giây để hiển thị cho tất cả người chỉnh sửa, Docs ưu tiên khả năng cộng tác theo thời gian thực mượt mà. Trong khi phiên bản cơ bản của LibreOffice không hỗ trợ chỉnh sửa tài liệu trực tuyến, Docs mang đến giải pháp tích hợp sẵn, tương tự như Collabora Online dựa trên LibreOffice.
Docs được thiết kế với giao diện tối giản, tập trung vào nội dung thay vì sự phức tạp của bố cục, đồng thời vẫn cung cấp các tính năng thiết yếu. Nền tảng này hỗ trợ nhập đa phương tiện, chế độ ngoại tuyến cho phép bạn tiếp tục làm việc ngay cả khi không có kết nối internet và các phím tắt tiện lợi giúp tăng cường hiệu quả công việc. Bạn có thể dễ dàng tạo tài liệu mới, sau đó chia sẻ với cá nhân cụ thể hoặc tạo liên kết công khai để xem và/hoặc chỉnh sửa, tương tự như các dịch vụ đám mây khác. Đặc biệt, tài liệu có thể được xuất sang các định dạng phổ biến như PDF, Microsoft Word hoặc OpenDocument (ODF).
Giao diện làm việc của Docs với tính năng chỉnh sửa tài liệu và chat cộng tác
Để trải nghiệm Docs, người dùng có thể dùng thử trong môi trường kiểm thử công khai hoặc tải mã nguồn mở trên GitHub để tự triển khai trên máy chủ của riêng mình bằng dịch vụ lưu trữ tương thích S3. Về mặt kỹ thuật, Docs được xây dựng trên các framework web phổ biến như Django, Next.js và MinIO, đảm bảo tính ổn định và khả năng mở rộng.
Chi tiết tính năng nổi bật: Viết và Cộng tác
Docs được phát triển với trọng tâm là tối ưu trải nghiệm người dùng, đặc biệt là trong hai khía cạnh chính: Viết và Cộng tác.
Tính năng “Viết” chuyên nghiệp
Docs cung cấp trải nghiệm chỉnh sửa cộng tác đơn giản mà không bị phức tạp bởi các định dạng như markdown, giúp người dùng tập trung hoàn toàn vào nội dung. Với chế độ ngoại tuyến liền mạch, bạn có thể tiếp tục viết và các chỉnh sửa sẽ tự động đồng bộ khi có kết nối internet. Công cụ này cho phép tạo ra các tài liệu sạch, đẹp mắt với các tùy chọn định dạng cơ bản nhưng hữu ích. Để nâng cao năng suất, Docs hỗ trợ markdown, nhiều loại khối nội dung, các lệnh slash commands và phím tắt tiện lợi. Đáng chú ý, Docs còn tích hợp các hành động AI để giúp người dùng tạo nội dung, tóm tắt, sửa lỗi và dịch văn bản, giúp tiết kiệm thời gian đáng kể.
Cộng tác mạnh mẽ cùng Docs
Docs giúp đội nhóm làm việc hiệu quả hơn thông qua khả năng cộng tác theo thời gian thực. Nền tảng này cung cấp quyền kiểm soát truy cập chi tiết, đảm bảo thông tin của bạn được bảo mật và chỉ được chia sẻ với đúng người. Ngoài ra, Docs còn hỗ trợ xuất tài liệu chuyên nghiệp sang nhiều định dạng phổ biến như .odt, .doc, .pdf với các mẫu tùy chỉnh, phục vụ đa dạng nhu cầu của các tổ chức và doanh nghiệp.
Tầm nhìn và bối cảnh: Chủ quyền kỹ thuật số Châu Âu
Docs là một phần trong nỗ lực hợp tác phát triển giữa Ban Giám đốc Liên Bộ về các vấn đề Kỹ thuật số (DINUM) của Pháp và Trung tâm Chủ quyền Kỹ thuật số của Chính quyền Công cộng (ZenDiS) của Đức. Cả hai cơ quan đều có chung mục tiêu tài trợ và tổ chức các dự án kỹ thuật số nhằm cải thiện chủ quyền kỹ thuật số, và Docs được xây dựng chủ yếu như một công cụ cho các cơ quan và công ty địa phương.
Châu Âu từ lâu đã là khu vực dẫn đầu trong việc sử dụng các dự án phần mềm miễn phí và mã nguồn mở như LibreOffice. Ví dụ điển hình là bang Schleswig-Holstein của Đức vừa chuyển từ Microsoft Office sang LibreOffice trên 30.000 máy tính của chính phủ. Điều này cho thấy sự tham gia tích cực hơn của các quốc gia châu Âu vào lĩnh vực này không phải là điều bất ngờ.
Sự ủng hộ đối với các dịch vụ và cơ sở hạ tầng công nghệ thuộc sở hữu và vận hành của châu Âu đang ngày càng tăng. Chúng ta có thể sẽ thấy nhiều dự án tương tự Docs trong những tháng và năm tới, đặc biệt là ở những lĩnh vực mà các sản phẩm và dịch vụ của Mỹ (như Microsoft, Google, Notion Labs) vẫn đang chiếm ưu thế. Docs là một phần của “La Suite numérique” (Bộ công cụ số) của Pháp, dự án này cũng đang phát triển một dịch vụ hội nghị truyền hình mã nguồn mở tên là Visio, với tuyên bố đạt hiệu suất ngang Zoom về chất lượng video và âm thanh.
Docs không chỉ là một trình soạn thảo văn bản đơn thuần mà còn là một minh chứng cho xu hướng toàn cầu về chủ quyền kỹ thuật số và phát triển các giải pháp công nghệ mã nguồn mở, độc lập. Nó mở ra một hướng đi mới cho các tổ chức và cá nhân muốn kiểm soát tốt hơn dữ liệu và công cụ làm việc của mình.
Tài liệu tham khảo:
- Docs: https://docs.numerique.gouv.fr/login/
- GitHub Docs: https://github.com/suitenumerique/docs
- GitHub Visio: https://github.com/suitenumerique/meet
