Thiết bị chia mạng hay switch mạng là giải pháp tuyệt vời để mở rộng số lượng cổng Ethernet có sẵn trên bộ định tuyến (router) của bạn, hoặc bất cứ nơi nào bạn cần thêm kết nối có dây. Thị trường hiện nay có rất nhiều lựa chọn với đủ mức giá, và có thể bạn nghĩ rằng chi nhiều tiền hơn sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn. Tuy nhiên, sự thật là đối với đa số người dùng, một switch mạng giá rẻ thường là tất cả những gì bạn cần để đáp ứng nhu cầu kết nối mạng hiệu quả tại nhà hoặc văn phòng nhỏ.
Chức Năng Cơ Bản Của Switch Mạng Rất Đơn Giản
Về bản chất, một switch mạng chỉ là bộ điều khiển lưu lượng cơ bản cho mạng có dây của bạn. Nhiệm vụ chính của nó là định tuyến các gói dữ liệu giữa các thiết bị, đảm bảo rằng thông tin được gửi đến đúng địa chỉ mạng. Khác với bộ định tuyến (router) vốn quản lý lưu lượng internet và gán địa chỉ IP, switch hoạt động ở cấp độ thấp hơn, đơn giản là chuyển tiếp các gói tin dựa trên địa chỉ MAC của thiết bị.
Bởi vì tất cả các loại switch, dù đắt hay rẻ, đều có thể thực hiện chức năng cơ bản này một cách hoàn hảo, nên nếu bạn chỉ cần một thiết bị để chia sẻ kết nối có dây, bạn hoàn toàn có thể mua mẫu switch rẻ nhất với số lượng cổng phù hợp mà không gặp phải bất kỳ vấn đề nào. Đây là yếu tố cốt lõi giúp bạn tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo hiệu suất mạng cho nhu cầu thông thường.
Tốc Độ Gigabit Ethernet Đủ Cho Hầu Hết Mọi Nhu Cầu
Thiết bị chia mạng Netgear Gigabit Ethernet với một cáp mạng được cắm
Ngay cả những switch mạng giá rẻ nhất bạn có thể tìm thấy hiện nay cũng đều hỗ trợ tốc độ Gigabit Ethernet. Nếu một chiếc switch không hỗ trợ Gigabit, bạn nên tránh xa nó. Thực tế, hầu hết các hộ gia đình ở Việt Nam chưa có tốc độ internet đạt mức Gigabit, và ngay cả khi bạn cần truyền tải các tệp lớn qua mạng nội bộ, tốc độ Gigabit vẫn là quá đủ cho việc sử dụng tại nhà và thậm chí cả các doanh nghiệp nhỏ.
Hơn nữa, nếu bạn muốn sử dụng các switch nhanh hơn như 2.5Gbps hoặc 10Gbps, bạn cũng cần các thiết bị mạng khác trong hệ thống (như máy tính, NAS) phải được trang bị card mạng tương ứng. Việc đầu tư vào một switch siêu tốc mà các thiết bị đầu cuối của bạn không thể tận dụng hết là một sự lãng phí không cần thiết.
Bạn Có Thể Không Cần Switch Có Quản Lý (Managed Switch)
Những switch đắt tiền hơn thường là các “managed switch” (switch có quản lý). Chúng được trang bị các tính năng nâng cao như cài đặt QoS (Quality of Service – Chất lượng dịch vụ) để ưu tiên một số loại lưu lượng nhất định (ví dụ: cuộc gọi VoIP, chơi game trực tuyến), hoặc chức năng VLAN (Virtual Local Area Network) cho phép bạn tạo ra các mạng ảo độc lập trong mạng vật lý của mình để tăng cường bảo mật hoặc hiệu quả.
Tuy nhiên, đối với người dùng gia đình hoặc các văn phòng nhỏ, hầu hết các tính năng này thường đã có sẵn trên router của bạn. Việc thêm một managed switch vào hệ thống chỉ làm tăng thêm sự phức tạp không cần thiết trong việc thiết lập và quản lý mạng. Một “unmanaged switch” (switch không quản lý) thông thường là một thiết bị cắm-là-chạy (plug-and-play) đơn giản, hoạt động hiệu quả mà không đòi hỏi bất kỳ cấu hình phức tạp nào.
Xác Định Số Cổng Bạn Thực Sự Cần
Thiết bị chia mạng với bốn cáp Ethernet được kết nối, minh họa số cổng cần thiết
Việc mua một switch với quá nhiều cổng có thể rất hấp dẫn, nhưng cuối cùng bạn có thể phải trả tiền cho những cổng mà bạn không bao giờ sử dụng. Cách tốt nhất là hãy xác định rõ bạn cần bao nhiêu cổng Ethernet ngay lập tức, sau đó tính toán số lượng cổng có thể cần thêm trong tương lai gần. Từ đó, chỉ nên mua một switch với số lượng cổng vừa đủ để đáp ứng nhu cầu thực tế của bạn, tránh lãng phí tài nguyên và chi phí không cần thiết.
Vấn Đề Độ Tin Cậy: Switch Thường Rất Bền
Một lo ngại phổ biến với các switch giá rẻ là về độ tin cậy. Tuy nhiên, trên thực tế, switch mạng là một trong những thiết bị có tỷ lệ hỏng hóc tương đối thấp. Thay vì chi gấp đôi cho một switch cao cấp chỉ để an tâm, bạn có thể mua hai chiếc switch giá cả phải chăng với cùng mức giá. Bằng cách đó, nếu một chiếc có trục trặc, bạn đã có sẵn một chiếc dự phòng. Thực lòng mà nói, chiếc switch giá rẻ mà bạn mua có lẽ sẽ hoạt động tốt và bền bỉ trong một thời gian dài.
Khi Nào Nên Cân Nhắc Đầu Tư Switch Đắt Tiền Hơn?
Mặc dù switch giá rẻ đủ tốt cho đa số nhu cầu, vẫn có những trường hợp cụ thể mà việc đầu tư vào một switch đắt tiền hơn lại hoàn toàn hợp lý. Dưới đây là tóm tắt những tình huống mà bạn nên cân nhắc chi tiêu mạnh tay hơn:
- Tốc độ nhanh hơn Gigabit: Nếu bạn cần tốc độ 2.5Gbps, 5Gbps hoặc 10Gbps cho các ứng dụng hiệu suất cao như chỉnh sửa video qua mạng, truyền tải dữ liệu lớn, hoặc gaming chuyên nghiệp, một switch tiên tiến hơn là cần thiết.
- Độ tin cậy cực cao cho doanh nghiệp: Đối với các doanh nghiệp mà thời gian ngừng hoạt động mạng có thể gây thiệt hại về tài chính, việc lựa chọn một switch với độ tin cậy cấp doanh nghiệp và các tính năng dự phòng là một khoản đầu tư xứng đáng. Ngay cả khi đó, việc có ít nhất một chiếc dự phòng trong kho vẫn được khuyến nghị.
- Tính năng Quality of Service (QoS): Nếu bạn cần ưu tiên một số loại lưu lượng truy cập nhất định (ví dụ: cuộc gọi thoại qua internet (VoIP), luồng video chất lượng cao), một managed switch với khả năng QoS có thể rất hữu ích.
- Hỗ trợ VLAN: Các doanh nghiệp hoặc người dùng nâng cao cần phân tách lưu lượng để tăng cường bảo mật hoặc hiệu quả sẽ hưởng lợi từ một managed switch hỗ trợ VLAN.
- Cấp nguồn qua Ethernet (PoE): Nếu bạn cần cấp nguồn cho các thiết bị như camera an ninh IP, điểm truy cập Wi-Fi (AP) hoặc điện thoại VoIP thông qua cáp mạng, một mẫu switch có khả năng PoE là lựa chọn bắt buộc.
Nếu không có bất kỳ yếu tố nào kể trên quan trọng đối với bạn, hãy tiết kiệm tiền và chi tiêu vào những thứ khác. Như một bữa tối ngon miệng chẳng hạn!
Kết luận lại, việc chọn mua switch mạng phù hợp không nhất thiết phải tốn kém. Đối với đại đa số người dùng gia đình và văn phòng nhỏ, một chiếc switch unmanaged Gigabit Ethernet giá phải chăng hoàn toàn có thể đáp ứng tốt mọi nhu cầu mở rộng mạng có dây của bạn. Thay vì chạy theo các tính năng cao cấp không cần thiết, hãy ưu tiên sự đơn giản, hiệu quả và phù hợp với ngân sách. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn đưa ra quyết định thông minh hơn khi lựa chọn thiết bị chia mạng cho hệ thống của mình. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới nhé!
